Eoin (spreek uit als ‘Owen’) Colfer is een veelschrijver. Onlangs kwam een nieuw deel van hem uit voor de Hitchhiker’s guide to the Galaxy-reeks en daarnaast schrijft hij een onuitputtelijke hoeveelheid jeugdboeken.
Volgens mij is het de bedoeling om in deze rubriek mooie en opvallende boeken te bespreken. Dus waarom ook niet eens een dichtbundel? Ik kan me niet herinneren wanneer dat voor het laatst is gedaan. En waarom zou je niet een bundel bespreken die doet denken aan het werk van Hagar Peeters, Ruben van Gogh, Ingmar Heytze en die soms een vleugje H.H. Ter Balkt ademt? De sfeer van de gedichten in de bundel Nieuw Eiland varieert van grappig tot liefdesweemoedig, maar Sander Meij is altijd taalvirtuoos. Soms is zijn poëzie ook maatschappijkritisch of lardeert hij zijn gedichten met literaire citaten en woorden van eigen makelij. Het fijne zit daarnaast in het herlezen. De poëzie is toegankelijk, maar er is bij elke herlezing weer iets te ontdekken. Sander Meij verrast de lezer op een bevattelijke manier en dat maakt zijn poëzie interessant voor een groot lezerspubliek.
Oleg Chlevnjoek ondertitelt zijn boek Stalin met 'De Biografie' en in zekere zin is dat ook zo. Net zo goed als de tweedelige biografie van Montefiore dat op een bepaalde manier is. Chlevnjoeks biografie staat in de traditie van de wetenschappelijk verantwoorde studies, is het resultaat van decennialang onderzoek en is mede gebaseerd op onlangs vrijgegeven archieven. Hij wisselt hoofdstukken vanuit een (inter)nationaal historisch perspectief af met hoofdstukken geschreven vanuit de intimiteit van de binnenste kring rondom Stalin. Maar alleen op basis van een kritische analyse van brieven en andere bronnen beschrijft Chlevnjoek, hij vult de leemtes niet zelf in, hij romantiseert niet. Het resultaat is een uiterst betrouwbare, onmisbare en leesbare biografie. Vergeet niet daarnaast de biografie van Montefiore te lezen, waarin ook Stalin de bankovervaller en womanizer wordt beschreven. Waarin veel, misschien niet bewijsbare, maar wel spectaculaire verhalen rondom Stalin worden opgedist. Twee biografieën met verschillende uitganspunten, beide onmisbaar.
Zoals velen in het boekenvak weten worden in Nederland, in vergelijking tot de ons omringende landen, weinig verhalenbundels gekocht. Toch wil ik in deze rubriek weer eens een lans breken voor een boek vol prachtige verhalen. Acht verhalen bevat de bundel Langzaam afbouwen op deze planeet van Nico Dros, spelend in heden, toekomst en verleden. Soms melancholisch, soms grappig, maar over het algemeen vrij donker van toon. Dros is het best op dreef als hij een historisch verhaal schrijft, omdat in die stukken zijn archaïsch woordgebruik aansluit bij de tijd waarin het speelt. In zijn historische verhalen is hij te vergelijken met Thomas Rosenboom of met P.F. Thomése (Zuidland). Overigens dient te worden vermeld dat in het verhaal ‘Het weerzien’ een van de hoofdpersonen de roman De eeuwige jachtvelden van Nanne Tepper leest, wellicht het beste Nederlandse debuut ooit.
Tijd voor het jaarlijks ritueel: er is een nieuw boek van Amélie Nothomb verschenen, Petronilla. Om Le Figaro te citeren: ‘Een ode aan de vriendschap en aan de champagne. De Nothomb van 2014 is uitstekend.’ (Petronilla verscheen vorig jaar al in Frankrijk.) Complimenten aan De Bezige Bij die Nothomb blijft uitgeven ondanks het feit dat de groep liefhebbers in Nederland klein is. Ook nu raad ik iedereen aan de boeken van Nothomb te lezen en te verkopen. De excentrieke personages, messcherpe dialogen en zwarte humor in Petronilla zijn typerend voor bijna al haar boeken. Deze keer is de hoofdpersoon (de schrijfster zelf) op zoek naar een drinkmaatje om haar champagne mee te delen. Maar dat kan natuurlijk niet om het even wie zijn. Haar ontmoeting met Petronilla Fonta leidt tot een reeks dronkenschappen en avonturen. Lees Nothomb en voeg je bij het exclusieve groepje liefhebbers!
Ian McEwan begon als auteur met een aantal prachtige verhalenbundels en romans waarin de hoofdpersonen vaak met dreiging of geweld geconfronteerd worden. Daarbij verdiepte hij zich regelmatig in de wereld van het kind. Er volgde een mindere periode, De brief in Berlijn en Zwarte honden konden niet tippen aan zijn eerdere werk. Hij kwam sterk terug met Ziek van liefde. Zijn latere boeken spelen vaak in een milieu van hoogopgeleiden die zichzelf strenge opvattingen betreffende werk, relatie en ethiek opleggen, en die een schokkende ervaring te verwerken krijgen. De kinderwet speelt rond een vrouwelijke rechter met als specialiteit familierecht. McEwans rustige stijl, met veel verwijzingen naar kunst en klassieke muziek, maakt de lezer allengs ongemakkelijk, omdat duidelijk is dat er iets gaat gebeuren. Inderdaad krijgt de rechter uiteindelijk een indringende levensles van een zeventienjarige jongen. Prachtig, net zo goed als Aan Chesil Beach.
Michael Pye maakt in Aan de rand van de wereld duidelijk dat de Renaissance niet zomaar uit het niets is ontstaan. Na de ineenstorting van het Romeinse Rijk zijn de kustgebieden rond de Noordzee de spil in de ontwikkelingen die hebben geleid tot gebruik van geld, rechtspraak, boekdrukkunst, wetenschappelijke methode en kapitalisme. Pyes jarenlange onderzoek levert een massa fijne anekdotes op over onbekende gebeurtenissen en onderbelichte historische personages. Een heerlijk struinboek met veel onverwachte inzichten en wat zeer leesbaar is. Dat Vikingen al een kleine vijfhonderd jaar voor Columbus voet aan wal in Amerika hadden gezet weten de meesten wel, maar dat interpunctie een uitvinding van Ierse monniken is en dat de toenmalige Friezen het gebruik van geld herintroduceerden, zijn minder bekende feiten die in het boek worden vermeld. Pye doet de zogenaamde donkere Middeleeuwen eindelijk recht.
Er wordt gezegd dat mannen vanaf hun veertigste steeds meer non-fictie gaan lezen. Voor mij gaat dat zeker op. Daarnaast had ik door mijn freelancewerk het geluk dat ik de afgelopen jaren van dichtbij heb kunnen kennismaken met twee van de, naar mijn mening, beste non-fictiefondsen van Nederland: die van Nieuw Amsterdam en Het Spectrum. Ik heb daardoor veel goede non-fictie kunnen lezen. Orlando Figes is een van de beste auteurs met wie ik daardoor kennismaakte. Elk van zijn boeken, vanaf De tragedie van een volk tot en met het nieuwste Revolutionair Rusland, is een groot plezier om te lezen. De mix van ‘grote geschiedenis’ en aandacht voor verhalen van individuen is hierbij zeker van belang. Maar nog belangrijker is de kristalheldere elegantie waarmee Figes zijn enorme en steeds verder uitdijende kennis van Rusland etaleert. In Revolutionair Rusland wordt de Russische Revolutie niet gezien als een op zichzelf staand fenomeen maar als een honderdjarige ontwikkeling. Van de kiem, de hongersnood in 1891, tot het einde in 1991.
Taalvirtuoos Dimitri Verhulst levert met Kaddisj voor een kut wederom een spetterende roman af. Deze keer beschrijft hij in zijn smeuïge Vlaams-Nederlands het wedervaren van enkele instituutskinderen. Terugkijkend op een jeugd in een opvangtehuis maakt de verteller ons duidelijk waarom misstanden in deze instellingen keer op keer leiden tot zelfmoord en zelfs moord. Verhulst zet zijn emoties om in prachtige tirades, die, je kan het niet helpen, je regelmatig doen lachen. Maar vergis je niet. Net als in De helaasheid der dingen is Verhulst zeer begaan met zijn onderwerp. Tenslotte is hijzelf ook deels opgegroeid in een gezinsvervangend tehuis. In het verleden heeft Verhulst naar mijn smaak wel eens een misslag gemaakt, maar iedere keer revancheert hij zich weer. Kaddisj voor een kut is een van de beste boeken van 2014.
In De zaak Zjivago wordt de uitgeefgeschiedenis geschetst van de bekendste roman van Boris Pasternak. Het boek leest als een fascinerende spionageroman. Niet alleen door de zeer leesbare stijl van de auteurs, maar ook door de gebeurtenissen rondom de publicatie van Dokter Zjivago. Na een publicatieverbod in Rusland besluit Pasternak zijn meesterwerk mee te geven aan de agent van de jonge uitgeverij Feltrinelli, ondanks het feit dat dit hem zijn leven kan kosten. In het buitenland wordt het boek ingezet als wapen in de Koude Oorlog, die ook op het culturele vlak wordt uitgevochten. Een prachtige schets van de hoogtij dagen van de Koude Oorlog en de rol van uitgeverij Mouton in deze. Gedegen onderzoek van de auteurs heeft interessante anekdotes aan het licht gebracht die het leesplezier van De zaak Zjivago nog verhogen. Helaas is de Nederlandse vertaling van Dokter Zjivago niet meer in druk. Nadat uitgeverij Signatuur het boek van 65 naar 15 euro afprijsde is het uitverkocht geraakt.
Ik ken geen schrijver die zo’n opgeruimde toon bezigt als Jean Echenoz. Ook in Hardlopen, waarin hij het leven beschrijft van Emil Zátopek, gebruikt hij deze geestige stijl. In Flitsen maken we kennis met Gregor oftewel Nikola Tesla, de uitvinder die in het begin van de twintigste eeuw leefde en zo geniaal was dat mensen dachten dat hij zijn ideeën doorkreeg van een buitenaardse beschaving. Flitsen is uitgekomen bij World Editions, oftewel De Geus, in een prachtige kleine uitgave met afgeronde hoeken. Bij hen verschijnen ook de, met veel smaak en gebonden uitgegeven, pocketformaat-boekjes. Er zijn klanten die deze serie niet in eerste instantie kopen vanwege de inhoud, maar om de serie compleet te hebben! Overigens is het opmerkelijk dat in september De mysterieuze zolder van Neal Shusterman verschijnt, een jeugdboek waarin Tesla ook een hoofdrol speelt. Maar nu eerst de lichtvoetige, maar onvergetelijke biografi eën van Echenoz lezen!
Het oeuvre van Amélie Nothomb is grofweg in te delen in twee soorten boeken: de autobiografische Japan-romans en de vaak rond een twistgesprek opgebouwde romans. Feitelijk zijn de autobiografische romans vaak een soort gesprek met haarzelf. De nieuwste Nothomb valt in de eerste categorie, maar bevat meer feit en minder fictie dan gebruikelijk. Nostalgie van het geluk is bijna een feitelijk verslag van haar gevoelens en belevenissen tijdens een bezoek aan Japan. De messcherpe, vileine conversaties vol geraffineerde humor zijn grotendeels afwezig. Rare excentrieke gesprekspartners spelen een kleine rol. Daardoor is dit wat mij betreft niet de beste Nothomb. Maar dat maakt niet uit, zelfs een mindere Nothomb is nog altijd het lezen waard. Zolang ik recenseer voor Boekblad zal ik dan ook jaarlijks (Nothomb produceert elk jaar meerdere romans, maar publiceert er slechts één) de nieuwe Nothomb blijven recenseren. Nederland moet meer Nothomb lezen! Leest meer Nothomb. Leest meer Nothomb!
In atlassen kun je uren bladeren. Of het nu de Bosatlas is, de Sesam Atlas van de geschiedenis of de prachtige, onlangs verschenen Atlas van Daniel Mizielinski. Kaarten zijn interessant. En Garfield heeft er een luchtig, spannend en goed leesbaar boek over geschreven. Het boek is een reis door de tijd en over de hele wereld. Het staat vol met foto’s, kaarten en anekdotes. Het gaat over ontdekkers en vervalsers, avonturen en gekke ideeën. De hoofdstukken zijn min of meer ingedeeld op chronologische volgorde en vertellen elk een op zichzelf staand verhaal. Er is geen noodzaak om het boek van begin tot eind te lezen. Blader door het boek, lees de hoofdstukken die je aanspreken en laat je verrassen door de wonderlijke geschiedenis van de kaarten. Want waarom heet Amerika eigenlijk niet Columbus? En hoe kan het dat een reusachtig gebergte tot een eeuw geleden op verscheidene kaarten is getekend, terwijl het niet bestond? En zijn er kanalen op Mars?
De lezers die Natasja’s dans van Orlando Figes fantastisch vonden, zullen ook Het Kremlin van Catherine Merridale willen lezen. Het Kremlin legt meer de nadruk op politieke elementen en minder op culturele dan Natasja’s dans. De belangrijke gebeurtenissen in Sint Petersburg (eeuwenlang dehoofdstad van Rusland) krijgen wat minder aandacht dan zou moeten wanneer je pretendeert meer dan alleen een geschiedenis van het Kremlin te schrijven. Maar beide boeken zijn rijk aan anekdotes en bieden een leesbaar overzicht van de Russische geschiedenis. Ze bestaan uit de gouden combinatie van degelijk onderzoek, oog voor goede verhalen en een vlotte pen. Merridale schrijft met passie over haar onderwerp. Niet alleen de heersers komen aan bod, ook nederige bedienden komen aan het woord. Het Kremlin is gebonden uitgegeven met een mooie ingekleurde foto van het Kremlin op de voorkant: non-fictie zoals non-fictie moet zijn.
Jonathan Holt werkt bij een reclamebureau, maar studeerde eerder Engelse letterkunde. Nu debuteert hij met de thriller Het labyrint van Venetië, dat het eerste deel van zijn Carniva-trilogie is. Holt wordt onder anderen met David Hewson vergeleken, en hij maakt die vergelijking waar. De combinatie van literaire achtergrond en commercieel schrijven maken het boek heel leesbaar. De kwaliteit wordt ook bepaald door de vele inkijkjes in het Italiaanse leven. Holt leidt je door het onbekende Venetië en laat je kijken in de keuken van de Italiaanse politie. En over de keuken gesproken: eten speelt een opvallende rol in het boek. De heerlijkste gerechten passeren de revue. En wie wist er al dat er enkele zeer grote Amerikaanse legerbases in Noord-Italië zijn? Beschrijvingen van het alledaagse leven en hoe dat wordt beïnvloed door de maffia maken dit boek ook interessant. Een spannende thriller met onverwachte details van de Italiaanse samenleving dus.
De Boerenoorlog is de zeer terechte winnaar van de Libris Geschiedenis Prijs. Sommige geschiedenisboeken verdienen het, denk aan Congo van David Van Reybrouck in 2010. De Boerenoorlog leest prettig en behandelt een interessant stuk geschiedenis, met Nederlandse inbreng. Gezien vanuit het perspectief van drie individuen worden aanloop, verloop en afloop van de Boerenoorlog beschreven. Veel oog voor persoonlijke verhalen, maar zonder dat het storend is voor het grote geheel. De meeste actie zit in het deel over Winston Churchill, die met doodsverachting als journalist verslag deed van deze oorlog. Hij is ook degene die ons een mooi inkijkje biedt in de klassenmaatschappij die Engeland in ieder geval in die tijd was, zeker in de koloniën. Verder nog aan het woord een jonge Nederlandse advocaat die een hoge functie krijgt in de regering van de Transvaal en een zogenaamde Bittereinder. Heerlijk geschiedenisboek, met het juiste omslag.
Net als De inwijding van Veronica Roth en De hongerspelen wordt De chaos-trilogie van Patrick Ness verfilmd door Lionsgate. Op een door mensen gekoloniseerde, afgelegen planeet blijken de gedachten van mannen hoorbaar. Deze continue overvloed van gedachten wordt De herrie genoemd. De jonge Todd hoort op zekere dag een gat in de herrie, het is een meisje. Samen moeten ze vluchten voor de bewoners van Todds dorp. Een wervelende tocht over de vreemde planeet volgt. Ze ontmoeten de inheemse bewoners, raken verzeild in een machtsstrijd om de planeet, en worden geconfronteerd met godsdienstwaanzin en ware liefde. Een origineel gegeven, vlot geschreven en bovendien gelardeerd met ethische kwesties. Volgens mij gaat dit boek zeer goed verkopen nu deel drie uit is, want de ellende is dat je niet wilt wachten op het volgende deel: je moet het direct lezen.
Voor liefhebbers van grappige, betrouwbare, toegankelijke en opmerkelijke non-fictie is Slaap lekker bij Maven verschenen. Deze keer kunnen we lezen over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van slaap, geschreven door een slaapwandelaar. Nadat David Randall midden in de nacht bebloed ontwaakte omdat hij slaapwandelend tegen een muur was aangelopen, besloot hij tot op de bodem uit te zoeken wat we eigenlijk allemaal weten over slaap. We lezen over moordende slaapwandelaars, strafbaar of niet? En veel mensen weten niet dat we voor de uitvinding van het kunstlicht een eerste en een tweede slaap hadden. Kinderen en slaap, slaap als wapen en hoe we onze slaaptijd zo goed mogelijk kunnen benutten. Dit zijn slechts enkele van de onderwerpen die de auteur behandelt. Hij weet de lezer te boeien met zijn vele anekdotes en prettig leesbare verslagen van onderzoeken. De gekste zaken kom je tegen, zoals altijd in de boeken van Maven.
Een waardige opvolger van De helaasheid der dingen. Verhulst verpakt wederom een serieus onderwerp in een hilarisch verhaal. Net als in De helaasheid lig je dubbel om zijn smeuïge taalgebruik, de fantastische woordspelingen en vreemde situaties. Aan het einde is het ook weer slikken als je erachter komt dat de portee van het verhaal een serieuze is. Zoals bij De helaasheid de gemaakte grappen een bittere nasmaak achterlieten, vergaat ook in De laatkomer je het lachen als duidelijk wordt dat we lezen hoe iemand afscheid neemt van een waardeloos leven. Terloops jaagt Verhulst ons ook het schaamrood naar de kaken aangaande onze omgang met ouderen. Stop ze maar weg en laat ze verzorgen door onderbetaalde krachten die met te weinig zijn om voldoende zorg te kunnen bieden. Op pagina 55/56 een giftige beschrijving van een profiterende boekhandelaar, mis die niet. Kortom, volgend jaar opnieuw de Libris Literatuur Prijs voor Verhulst!
Ik heb me verheugd op dit boek, en de hoge verwachtingen zijn niet teleurgesteld. De Afvallige is weer een fantastische historische roman van Jan van Aken. Vuistdik, spannend, scherpzinnig, grappig, meeslepend, interessant. Misschien kan ik ter verduidelijking De Afvallige het best vergelijken met andere klassiekers als Q van Luther Blissett (herdrukken Wereldbibliotheek!) en Eco’s Baudolino en natuurlijk met Van Akens eerder geschreven Valse dageraad. Dat laatste boek is nu al meer dan tien jaar onafgebroken in druk. Goed nieuws voor alle liefhebbers is dat Van Aken bezig is met twee nieuwe boeken over de avonturen van Hroswith, de hoofdpersoon van Valse dageraad. De Afvallige is na de eerste week, dankzij een fantastische recensie van Arjen Fortuin, meteen in onze fictie toptien terechtgekomen. Een zeer goede start voor deze nieuwe everseller. Doe uw klanten een plezier en verkoop dit boek.
Ik heb Treindromen van Denis Johnson in een adem uitgelezen. Dat heeft niet te maken met het geringe aantal pagina’s, maar met de schoonheid van deze novelle. En ik ben niet de enige die dat vindt: googel ‘treindromen’ en je vindt alleen maar recensies met vijf sterren. In deze novelle wordt het verhaal verteld van Robert Grainier, een eenzame, hardwerkende Amerikaan. Geboren aan het einde van de negentiende eeuw, bouwt hij een groot deel van zijn leven aan het Amerikaanse spoorwegnet. Een onverbiddelijk, keihard leven en een leven zonder doel. Treindromen doet denken aan die grote Amerikaanse auteurs die ook schrijven over verloren, zinloze levens: Raymond Carver, Richard Yates en tegenwoordig ook John Williams, de auteur van Stoner. Een mooi rijtje om tussen te staan.
In Oorlogsparadijs, de laatstverschenen roman van Nico Dros, klopt alles. Het woordgebruik past bij de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw, de tijd waarin de roman speelt. Daardoor is het net alsof je een roman van Vestdijk leest — wat de hoofdpersoon ook enige malen doet. Het verhaal wordt zorgvuldig en bedaard verteld. Plaats van handeling is Texel, de geboortegrond van Dros. Hij heeft gebruikgemaakt van zowel geschreven als mondelinge bronnen. Resultaat is een zeer toegankelijke historische roman over een arts die teruggaat naar Texel om zijn oorlogsverleden te verwerken. Dros vertelt hoe het eiland in de laatste weken van de Tweede Wereldoorlog verandert van een oorlogsparadijs in een slagveld, doordat Georgische reservetroepen in opstand komen tegen de Duitsers. Voor veel Texelbezoekers een bekend verhaal, maar Dros geeft het een extra lading door het persoonlijke drama van zijn hoofdfiguur er in te verweven en door zijn ongelofelijk grondige kennis van het tijdvak. Een heerlijke historische roman met diepgang!
Vorig jaar heeft Eugen Ruge de Deutscher Buchpreis ontvangen voor In tijden van afnemend licht. Volkomen terecht. Wat een prachtig boek! In een rustig tempo vertellen verscheidene leden van een Oost-Duitse familie hun geschiedenis. Omdat enkele gebeurtenissen door de ogen van die verschillende familieleden worden beschouwd, krijgen die een andere betekenis. De Goelag, het communisme en uiteindelijk de val van de Muur, maar ook ziekte, generatieconflicten en persoonlijke verhoudingen bepalen het verhaal van deze familie. De vertrouwdheid met details uit het dagelijkse leven maken duidelijk dat Ruge flink heeft geput uit zijn eigen familiegeschiedenis. Wederom blijkt dat de levens van ‘gewone’ mensen prachtig en bijzonder kunnen zijn. Natuurlijk is het dan wel van belang dat je kunt schrijven. En met dit debuut heeft Ruge bewezen dat hij dat kan. Overigens complimenten voor de vertaling van Josephine Rijnaarts.
Als Woody Allen aan stand-upcomedy zou doen, dan zou hij Shalom Auslander heten. Je kunt Auslander natuurlijk ook gewoon de Joodse David Sedaris noemen. Kortom, iedereen die eens lekker wil lachen kan nu Anne Frank leeft en woont op zolder ter hand nemen en lezen hoe een briljante jonge auteur de angsten, depressies en taboes van een Joodse Amerikaan op de hak neemt. De sfeer van het boek doet denken aan een van de laatste films van de broertjes Coen, A serious man. Anne Frank is alleen moderner en af en toe absurder. Maar let op, Auslander brengt je niet alleen aan het lachen en hij is er niet alleen op uit om tegen heilige huisjes aan te schoppen. Zijn diepgevoelde portretten van de personages zijn duidelijk uit eerste hand en zeer ontroerend.
Zelfs leden van de New Yorkse upper class hebben last van de financiële crisis. Lees erover in De Darlings van New York van Christina Alger, een toegankelijk geschreven roman over de neergang van een stinkend rijke familie in de Big Apple. Een spannend drama met Shakespeareaanse elementen. Hoe belangrijk zijn geld en ethiek voor de gezinsleden, wie verraadt wie? Het perspectief wisselt tussen verscheidene karakters, die allemaal een stukje van de puzzel vormen. Afgezien van een aantal familieleden komen er onder anderen een journalist en een financieel controleur aan het woord. De verschillende personages en verhaallijnen komen aan het einde prachtig bij elkaar. De Darlings is een zeer leesbaar Vreugdevuur der ijdelheden (Tom Wolfe). In september dit jaar verschijnt bij Nieuw Amsterdam ook Privileges van Jonathan Dee – met het mooiste omslag van 2012! Ook een roman die zich afspeelt in de New Yorkse beau monde, maar meer literair van toon dan De Darlings. Beide boeken zijn echte aanraders.
Jaren geleden kocht ik eens een aantal detectives van Dashiell Hammett en Raymond Chandler. Ik was nieuwsgierig en het was een koopje. Vervolgens heb ik in een paar weken tijd alle thrillers van deze auteurs waar ik aan kon komen gelezen. Een fantastische leeservaring, en verslavend. Kenmerkend voor deze boeken zijn de korte hoofdstukken en de functionele schrijfstijl. Alles is ter zake en de vergelijkingen zijn soms briljant. De hoofdpersoon is altijd een eenzaam figuur die zich inzet voor het rechtvaardige. Hij wordt grotendeels omgeven door figuren die worden gemotiveerd door geweld en verraad. Het thrillerdebuut van Mischa Hiller is duidelijk geïnspireerd door Hammett en leverde mij evenveel leesplezier. Tijd en plaats zijn aangepast. Geen jaren twintig en dertig in Amerika, maar Europa eind jaren tachtig. Maar nog altijd is niets wat het lijkt en is niemand te vertrouwen. Een originele thriller, lekker om te lezen, met een onverwacht einde, zoals het hoort.
Goede korte verhalen vertellen niet altijd het hele verhaal. Je denkt na over wat je net hebt gelezen, zoals bij poëzie. Waarom staat er wat er staat, hoe gaat het verder? Dergelijke vragen bekruipen je na lezing van een aantal verhalen uit Sanneke van Hassels nieuwe boek Ezels. Het zijn stukken uit enigszins treurige levens, vaak met een sfeerrijke rol voor het weer. Nu en dan bijna vrolijk of grappig. Het grootste compliment dat ik haar kan geven is dat ze doen denken aan de verhalen van Raymond Carver. Bij deze dan ook mijn complimenten aan De Bezige Bij, omdat daar onlangs een tweede bundel van Carver is uitgegeven in de reeks Bij Klassieken. Overigens ben ik van mening dat er in Nederland te weinig korte verhalen worden gelezen (om Cato maar eens te parafraseren).
Helaas, helaas, het laatste deel van De Grijze Jager is verschenen. John Flanagan stopt ermee. Tenminste, met De Grijze Jager. Achter in De verloren verhalen staat al een voorproefje van de nieuwe reeks waaraan hij werkt. Deze nieuwe serie heet De Broederband en gaat over een aantal jongens uit Skandia. Het eerste deel, De outsiders, zal deze zomer al verschijnen. Het worden boeken vol ‘zeeavontuur, gemene piraten, moed en heldhaftigheid’. Kortom, we kunnen van De Broederband ongeveer hetzelfde verwachten als van De Grijze Jager. Het laatste deel rondt de levensverhalen van de hoofdfiguren af. Wie trouwt met wie? Hoe loopt het af met Wills trouwe pony? Ook het echte verhaal van de ouders van Will staat in dit boek. In een negental verhalen wordt de reeks in stijl afgesloten en kunnen de lezers deze zomer verder met nieuwe figuren die waarschijnlijk net zoveel spannend leesplezier gaan opleveren. Met dank aan vakman John Flanagan.
De levens van Manet en Pertuiset, ook wel ‘de leeuwenjager’ genoemd, moeten elkaar gekruist hebben, getuige het schilderij dat Manet van Pertuiset heeft gemaakt. Rolin vertelt van hun ontmoetingen en hun levens. Slechts enkele ontmoetingen en gebeurtenissen zijn geboekstaafd, de rest is ingevuld door Rolin. Daarbij baseert hij zich voornamelijk op kranten en andere bronnen uit die tijd. De details en anekdotes die Rolin gebruikt, zijn talrijk en kleurrijk, en vaak onbekend. Heerlijk om te lezen, prachtig tijdsbeeld. Nadat ik het boek had uitgelezen ben ik ogenblikkelijk begonnen in De uitvinding van de wereld, waarin Rolin een dag (21 maart 1989) uit het leven van de mensheid in beeld brengt. Rolin baseert zich in zijn 48 hoofdstukken (voor elke tijdzone één) op meer dan 500 kranten in verscheidene talen. Het doet denken aan Georges Perecs Het leven een gebruiksaanwijzing. Een fantastische leeservaring, voor iedereen die geïnteresseerd is in mooie literatuur en geschiedenis.
Alweer jaren geleden las ik een debuut, Bor in Afrika, dat me altijd is bijgebleven. Een boeiend geschreven boek met een onthutsend einde. De lezer werd net als de jonge hoofdpersoon met zijn neus op de realiteit gedrukt. Het lijkt erop dat Richard Osinga, de schrijver van dit debuut, zijn thema gevonden heeft. In zijn nieuwste boek, Een duivel met een ziel, raakt hij aan hetzelfde onderwerp. De geschiedenis maakt vele slachtoffers, en maar af en toe worden mensen gered. Deze keer giet Osinga zijn thema in een prachtige historische roman. Van de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog naar de verovering van Marokko door het Franse leger aan het begin van de twintigste eeuw, en weer terug naar de Eerste Wereldoorlog. Mooi van vorm, fijn van taal en een prachtige setting. Beter dan zijn debuut!
Wederom een fantastisch nonfictieboek van uitgeverij Nieuw Amsterdam, eerder heb ik al eens Jeruzalem van Sebag Montefiore besproken. Dit keer een boek van Charles C. Mann, de schrijvervan 1491, over de geschiedenis van Amerika vóór Columbus. Zijn nieuwe boek heet 1493. En het isniet, zoals je zou verwachten, een uitputtende geschiedenis van Amerika na Columbus. Hij beschrijft in 1493 de gevolgen van de zogenaamde Columbiaanse uitwisseling. Wat gebeurt er als er weer contact ontstaat tussen werelddelen die al meer dan tweehonderd miljoen jaar gescheiden zijn? Ervindt onder andere onvermijdelijk een uitwisseling plaats van flora en fauna. Sommige daarvan welbewust, zoals aardappels en koffie en andere ongewild, zoals virussen en insecten. Volgens hem is deze uitwisseling ook een belangrijke oorzaak van de opkomst van Europa. Mann vertelt zijn verhaal op meeslepende wijze.
Er is een markt voor dikke romans in Nederland. Het zijn niet meer alleen de fantasy- en spanningliefhebbers die lezen volgens het adagium ‘hoe dikker hoe beter’. Kijk naar het succes van de boeken van Signature of Miquel Bulnes’ Het bloed in onze aderen en Peter Buwalda’s Bonita Avenue. De belangrijkste voorwaarde is dat het romans zijn die, in de woorden van Buwalda, lezen als een trein. Verder is van belang dat er een historische achtergrond wordt gebruikt die tot de verbeelding spreekt en dat er veel anekdotes in de roman staan. De nieuwe roman van Jan Van Loy Ik, Hollywood heeft al deze elementen. Meer dan zeshonderd pagina’s geschiedenis van Hollywood en Amerika in de twintigste eeuw, opgehangen aan het verhaal van een studiobaas(je), een selfmade man. Het boek moet even wennen, maar als je er eenmaal in zit, is het nauwelijks weg te leggen. Een goede tip voor Sinterklaas en Kerstmis. En goed voor het gemiddelde aankoopbedrag. Lees het ook en laat je overtuigen.
Het aantal hardlopers in Nederland wordt geschat op zo’n 3,5 miljoen en ik ben daar één van.Deze groep groeit nog steeds. Informatieve tijdschriften als Runner’s World bestaan al een tijdje enverkopen goed. Maar zodra publicaties literair worden, zakken de verkoopaantallen in. Niettemin wil ik toch een boekje over een loper onder de aandacht brengen. De nieuwe Echenoz gaat over eenhoogst merkwaardige hardloopkampioen. Emil Zátopek is rond 1950 jarenlang onverslaanbaar geweest op de lange afstanden. Zijn trainingsmethode bestond eruit dat hij zo zwaar trainde (met soldatenkistjes in plaats van hardloopschoenen) dat wedstrijden een fluitje van een cent werden. In Hardlopen wordt een sympathiek en lichtvoetig portret van hem geschilderd. De omslag met een vrolijk springende Zátopek is zeer geslaagd. Een mooi gebonden cadeauboekje dat prettigleest voor een kleine prijs. Leg het bij de kassa, dan gaat het vanzelf lopen.
On-Nederlands goed, hoor ik mezelf tegen klanten zeggen over het nieuwe boek van Bulnes. Wel een gek verkoopargument, schijnbaar beter dan ‘Nederlands goed’. Hoe dan ook, Het bloed in onze aderen is prachtig. Bulnes sleurt je vanaf de eerste pagina het boek in met de beschrijving van een Spaans legeronderdeel dat finaal in de pan wordt gehakt door Marokkaanse Berbers. De enige overlevende, Augusto Santamaria, volg je naar Madrid waar hij als commissaris de moord op een collega moet oplossen. Bovendien raakt hij verstrikt in een politieke intrige die uiteindelijk leidt tot een staatsgreep. En ja, de moordzaak wordt ondertussen tot een goed einde gebracht. Een overtuigende beschrijving van de roerige Spaanse samenleving begin jaren twintig, een spannende thriller en nog veel meer, kortom: een fantastisch boek! Vergelijkingen met Ruiz Zafón en C.J. Sansom’s Winter in Madrid (De Fontein) liggen voor de hand. Lees het en je verkoopt het.
Ik heb echt alle romans van Eco gelezen, ook De slinger van Foucault. Eco is een van de beste schrijvers van historische romans en ik ben dol op geschiedenis. Het is wel jammer dat hij, net als in Het eiland van de vorige dag, ervoor kiest om de historische verhaallijn te verweven met een andere, meer psychologische. En net als tijdens het lezen van Het eiland van de vorige dag heb ik daarom regelmatig stukken overgeslagen. Geen probleem. Er blijft nog steeds een overvol boek over om van te genieten. Eco vertelt over het leven van de negentiende-eeuwse spion en meestervervalser Simone Simonini, die onder andere verzeild raakt in de Risorgimento en de Parijse Commune. Fantastische stukken geschiedenis. De rijkdom aan historische feitjes is werkelijk overweldigend en Eco weet ze zoals altijd weer allemaal in een verhaal met elkaar te verbinden. Wederom een fantastisch boek van Umberto Eco.
Opvallend veel boeken die verschijnen bij Ailantus wil ik lezen. Wellicht liggen de literaire voorkeuren van uitgeefster Lidewijde Paris en die van mij dicht bijeen. De boeken zijn, inclusief vertaling,vaak goed verzorgd uitgegeven. En de omslagen zijn meestal origineel. Ailantus-boeken hebben een jonge en frisse uitstraling. Een typisch voorbeeld hiervan is de laatste Dickner, Tarmac. Net als in zijnvorige boek, Nikolski, draait het verhaal om een aantal jonge mensen die een normaal leven proberen te leiden. En ook staat dit boek weer vol met prachtige en gekke redenaties en situaties. Deze keer, als bonus, een fantastische en tedere liefdesgeschiedenis. De raadselachtige en geduldige liefde van de hoofdpersoon doet me denken aan die in Murakami’s Norwegian Wood.Dus als je eens iets wilt aanraden aan mensen die van Murakami houden, denk dan aan Dickner!Bovendien is het citroenenomslag prachtig.
Eoin (spreek uit als ‘Owen’) Colfer is een veelschrijver. Onlangs kwam een nieuw deel van hem uit voor de Hitchhiker’s guide to the Galaxy-reeks en daarnaast schrijft hij een onuitputtelijke hoeveelheid jeugdboeken.
